Bertie Franke

Kunstenaar | Keramist

Japans Raku keramiek

Japans Raku keramiek

Raku keramiek is van oorsprong met de hand geboetseerd Japans aardewerk dat hoofdzakelijk gebruikt wordt tijdens de theeceremonie. Het woord raku wordt geschreven met het Japanse karakter voor plezier.

Japans karakter voor Raku

Raku techniek

Raku wordt uitsluitend met de hand geboetseerd en dus nooit op een pottenbakkerswiel gedraaid. Bij de bewerking van de klei worden alleen houten of metalen voorwerpen gebruikt.

Doordat Raku stukken met de hand worden vervaardigd is geen enkel werk hetzelfde. Dit zorgt voor een unieke en bijzondere uitstraling van elke vaas of schaal. Men zegt ook wel dat daardoor elk stuk de kokoro of de ziel van zijn maker bevat.

Een ander kenmerk van Raku is het gebruik van een speciaal soort glazuur dat tijdens het stookproces door temperatuurwisselingen de typische craquelé krijgt. Samen zorgen deze factoren voor de unieke en typerende uitstraling van Raku keramiek.

Door de craquelé blijft de structuur van het kommetje open en poreus en is het dus in principe niet geschikt voor het gebruik in de keuken. Om die reden werd elk uniek kommetje na gebruik tijdens de theeceremonie vernietigd of als aandenken bewaard, maar nooit hergebruikt.

Traditioneel Raku theekommetje
Traditioneel theekommetje Raku

Raku stoken

De technieken, de stookwijze en het type oven voor het bakken van Raku aardewerk zijn afgeleid uit de technieken voor het bakken van dakpannen. Het traditionele Raku wordt op een lage temperatuur gebakken, tussen de 800 en 1000 graden. De periode waarin de stukken in de oven staan is veel korter dan bij andere soorten keramiek. De ovens zijn relatief klein omdat Raku niet in serie wordt geproduceerd. Als het werk lang genoeg gebakken is en het glazuur roze is en glimt wordt het stuk uit de hete oven gehaald en in een afgesloten ton met zaagsel snippers geplaatst. Door het temperatuurverschil ontstaat de craquelé en door het verbranden van het zaagsel zal het werk waar het niet geglazuurd is en de craquelé een zwarte kleur krijgen. Door een zuurstoftekort in de ton ontstaat reductie dat een extra effect aan de verschillende soorten glazuur kan geven.

Hedendaags Raku keramiek

Tegenwoordig zijn er keramisten over de hele wereld die de Raku technieken toepassen. We onderscheiden tegenwoordig verschillende technieken, namelijk Raku, Naked Raku, Horsehair Raku en Copper mat Raku. In onze studio gebruiken we verschillende soorten moderne glazuren om eigentijdse werken te kunnen realiseren. Traditioneel gezien worden uitsluitend glazuren van de kleuren zwart, rood en eventueel wit gebruikt. Maar moderne Raku kunstenaars kiezen er voor om ook andere kleuren te gebruiken. Raku is niet geschikt voor gebruik met vloeistoffen of levensmiddelen, omdat het stuk ongeglazuurde en dus poreuze oppervlakte kan hebben. Daarnaast worden er glazuren met giftige stoffen gebruikt. In mijn werk gebruik ik labyrinten en symbolen om de vazen en schalen een diepere betekenis te geven.

Hedendaagse vaas Raku
Hedendaagse vaas Raku

Cursus Raku keramiek

Leer de verschillende modelleer technieken voor het vervaardigen van Raku, het gebruik van de verschillende glazuren en het magische proces van het Raku stoken.

Gerelateerde berichten

Andere interessante berichten

Raku stoken
Het stoken van Raku is een magisch en intens proces, waarbij de vier elementen ieder hun eigen rol spelen.
Wat er met je gebeurt als je je overgeeft aan het magische proces van keramiek maken. Over creatieve flow, meditatie en aarding.
Het volgen van een keramiekcursus in Italië in het najaar of de winter heeft voordelen ten opzichte van een cursus tijdens de zomermaanden.