Raku stoken

Het stoken van Japans Raku keramiek is een magisch en intens proces, waarbij de vier elementen ieder hun eigen rol spelen. Zoals bij elke andere keramiek techniek zijn aarde en water vertegenwoordigd in de klei. Raku wordt gemaakt met een speciale soort klei met chamotte dat hittebestendig is. De lucht speelt bij het maken van Raku een veel grotere rol. Niet alleen tijdens het droogproces van de klei, maar ook in de vorm van thermische schokken tijdens het stoken. Ook de rookontwikkeling tijdens de reductie is belangrijk want daarmee krijgt het keramiek zijn zwarte kleur. Het vuur van de stook is letterlijk vuur, want raku kun je alleen stoken in een speciale gasoven die een temperatuur bereikt van ongeveer 1000 graden.

Kenmerken van een Raku werkstuk

Een raku werkstuk kun je herkennen aan een aantal kenmerken. Het eerste is het craquelé effect. Om dit effect te verkrijgen worden speciale raku glazuren gebruikt. Het werkstuk wordt aan het einde van de tweede stook gloeiend heet uit de over gehaald met een speciale raku tang. Door de thermische schok ontstaan er haarscheurtjes in de glazuur. Vervolgens wordt het werk in een metalen ton met zaagsel en kranten geplaatst. Door de hitte van het werkstuk gaat het spontaan branden, waarbij veel rook ontstaat. Er wordt een deksel op de ton geplaatst, waardoor het vuur dooft en de rook gevangen blijft. De ontstane haarscheurtjes worden zwart van de rook en daardoor extra geaccentueerd.

Een ander effect is de combinatie van galzuur met niet geglazuurde delen die door de rook een zwarte kleur krijgen. Op deze manier is het mogelijk om bijzondere patronen aan te brengen op je werk. Tenslotte zijn er ook glazuren die vragen om een langere tijd in de ton zodat de zuurstof opgebrand wordt. Door het gebrek aan zuurstof ontstaat er reductie. Deze glazuren veranderen dan qua kleur en geven prachtige patronen.

Raku stoken is magisch

Het stoken van raku is een magisch proces waarbij je letterlijk speelt met de vier elementen en het eindresultaat bepaald wordt door natuurkundige processen waar je niet altijd de controle over hebt. Het is belangrijk om jezelf goed te beschermen met brandvertragende kleding, speciale hittebestendige handschoenen en een gasmasker tegen de rookontwikkeling. Wanneer je je werkstuk uiteindelijk uit het zaagsel haalt en afkoelt met water of aan de lucht, dan is het eindresultaat elke keer weer een verassing.

Cursus Raku stoken

Wil je ook leren hoe je raku kunt maken en stoken, kom dan een week keramiek maken in mijn atelier aan het Meer van Bolsena in Italië. Je leert alle stappen van het proces van raku maken en geniet tegelijkertijd van de prachtige omgeving en het lekkere eten.